Retrospektywa – Walter Ruttmann
Szczecin European Film Festival 2014: 01.10.2014, Środa, 20:00
Multikino Galaxy, (Gdzie to jest?)
Blok tematyczny: Ekstraklasa
Filmy
- Berlin, die Sinfonie der Großstadt65'
Berlin, die Sinfonie der Großstadt / Berlin: Symfonia wielkiego miasta
Produkcja: GER 1927Film niemy z 1927 r., został jednogłośnie okrzyknięty wyrazem nowej rzeczywistości – kierunku w sztuce, zmierzającego do eksploracji prawdziwego życia. „Berlin: Symfonia wielkiego miasta” to żywa, plastyczna i świetnie zmontowana opowieść o minionej epoce i jej obyczajach. Ciekawym aspektem filmu – nowatorskim jak na owe czasy, a mającym dziś posmak cennego dokumentu – jest wykorzystanie scen z codziennego, berlińskiego życia, nakręconych z ukrycia. W obrazie można dostrzec wiele formalnych odniesień do ekspresjonizmu czy innych nurtów ówczesnej sztuki awangardowej.
Autorzy:
- In der Nacht 7'
In der Nacht / Nocą
Produkcja: GER 1931
„Eine musikalische Bildphantasie“ – impresja na fortepian i obraz, powstała w 75. rocznicę śmierci Roberta Schumanna. Film ten jest swego rodzaju polemiką filmową z utworem fortepianowym „Nocą” kompozytora. Centralny motyw stanowi bowiem woda. Woda – jeden z czterech żywiołów, symbol nowego życia i nieskończoności, u Ruttmanna bryluje w postaci szalejącego wiru, rwącego potoku, czy parującego gejzera. Reżyser ukazuje jednak także jej łagodne oblicze – taflę wody czy też niewinną grę fal. Film będący prekursorem wideoklipu.Autorzy:
- Melodie der Welt49'
Melodie der Welt / Melodie świata
Produkcja: GER 1929, B/W, DOC, 49‘Dokument pierwotnie zrealizowany jako reklamówka dla Linii Hamburg-Ameryka to pierwszy niemiecki pełnometrażowy film dźwiękowy. Marynarz i jego wybranka z całym swym dobytkiem zmierzają do portu, gdzie czeka na nich już statek. Są to ostatnie chwile spędzone błogo na lądzie, przed nimi bowiem moment rozstania z tym co znane i perspektywa nowego, dalekiego świata. Obraz okraszony rytmicznymi sekwencjami ukazującymi konfrontację człowieka z wojną, śmiercią, miłością i zabawą. Film, który zdaniem wielu krytyków jest prekursorem takich dokumentów jak "Koyaanisqatsi" Godfrey'a Reggio czy „Baraka” i „Samsara” Rona Fricke.
Autorzy:
- Walter Ruttmann - Filmy krótkometrażowe 1921-192525'
Eksperymentując z filmem abstrakcyjnym Ruttmann zrealizował serię animowanych filmów krótkometrażowych pod nazwą „Opus”. Filmy te stanowią eksperymentalne formy audiowizualne - formy geometryczne, tworzone do muzyki poważnej, których celem było poszerzenie przestrzeni malarstwa o medium audiowizualne. „Lichtspiel Opus I” został oficjalnie zaprezentowany szerszej publiczności w 1921 r. – był to pierwszy publiczny pokaz filmu abstrakcyjnego w Niemczech. Tworząc kolejne części Ruttmann gruntownie rozwinął swoją technikę stając się dzięki temu czołowym przedstawicielem niemieckiej awangardy filmowej lat 20. XX wieku.
Lichtspiel Opus I
Produkcja: GER 1921, 12‘
Opus II
Produkcja: GER 1922, 4‘Opus III
Produkcja: GER 1924, 4‘
Opus IV
Produkcja: GER 1925, 5‘Autorzy:
- Walter Ruttmann - Filmy reklamowe25'
Animowane filmy krótkometrażowe z motywem reklamowym. Podobnie jak w „Opusach”, także w tym przypadku królują delikatnie stonowane powierzchnie, które przybierają kształt form geometrycznych. Na potrzeby reklam reżyser poszerzył jednak ich spektrum o nowe jeszcze bardziej abstrakcyjne formy i linie. Ruttmann stworzył reklamy m.in. opon Exelsior, likieru Kantorowicz czy wystawy GESOLEI w Düsseldorfie. Obrazom towarzyszą hasła reklamowe.
Der Sieger / The winner
Produkcja: GER 1922, 3‘
Das Wunder / The wonder
Produkcja: GER 1922, 3‘
Das wiedergefundene Paradies / Paradise regained
Produkcja: GER 1925, 6‘Der Aufstieg / The climb
Produkcja: GER 1926, 4‘
Spiel der Wellen / Play of the waves
Produkcja: GER 1926, 3‘„Dort, wo der Rhein…” / “There, where Rhine...”
Produkcja: GER 1927, 6‘Autorzy:
- Weekend12'
Weekend
Produkcja: GER 1930, 12‘11-minutowe „słuchowisko filmowe”, które stanowi prawdziwą symfonię dźwięków. W ciągu jednego weekendu Ruttmann nagrywał odgłosy ulicy, chcąc przedstawić w ten – dosyć humorystyczny - sposób berlińską codzienność. Tak powstał ekstremalny eksperyment filmowy: film bez obrazu, w którym wszystko rozgrywa się w sferze dźwięku. „Znalezione” odgłosy miasta takie jak dzwony kościelne, gwar uliczny czy fragmenty przypadkowych rozmów tworzą organiczną całość, wzbudzając w odbiorcach semantyczno-akustyczne asocjacje. „Weekend” stanowi pionierskie osiągnięcie sztuki dźwięku.
Autorzy:
Goście:
- Walter Ruttmann
Absolwent malarstwa i architektury na Uniwersytecie w Zurychu i w Monachium. Wraz z Hansem Richterem i Vikinqiem Eggelingiem przez dłuższy czas eksperymentował z filmem abstrakcyjnym. Po 1925 Ruttmann postanowił ostatecznie zakończyć swoją działalność w tym obszarze, ukierunkowując swoją pasję w stronę nowych możliwości montażu. Największą sławę zawdzięcza swemu filmowi „Berlin. Symfonia wielkiego miasta” z 1927 r. Po fascynacji filmem niemym i rozległych doświadczeniach w tej materii Ruttmann w latach późniejszych stał się częścią aparatu propagandowego nazistowskich Niemiec. Współpracował z Leni Riefenstahl, wraz z którą napisał scenariusz do filmu „Triumf woli”. Jest także współautorem zdjęć do legendarnego „Metropolis” i „Nibelungów” Fritza Langa. Zginął na froncie w czasie II Wojny Światowej, realizując kronikę filmową o froncie wschodnim.
Filmografia:
Lichtspiel Opus I-IV (1921-1925)
czytaj więcej
Der Sieger (1922)
Das Wunder (1922)
Der Aufstieg (1926)
Spiel der Wellen (1926)
Berlin, die Sinfonie der Großstadt (1927)
Dort, wo der Rhein… (1927)
Deutscher Rundfunk (1928)
Melodie der Welt (1929)
Weekend (1930)
In der Nacht(1931)
Acciaio (1933)
Triumph des Willens (1934)
Im Dienste der Menschheit (1937)
Deutsche Panzer (1940)
Mapka dojazdu:
Program na 01.10.2014
- 11:00 - 11:30, Brama Jazz Cafe, Media Corner
- 12:00 - 14:00, Sala konferencyjna OBEP IPN w Szczecinie, IPN na SEFF
- 15:00 - 17:00, Kino Zamek, Pomerania Film na SEFF
- 18:00 - 20:00, Kino Zamek, Kino Zamek na SEFF
- 18:00 - 19:30, Multikino Galaxy, Przekraczanie Granic
- 18:00 - 19:30, Piwnica Kany, videoART - Instalacje Multimedialne
- 20:00 - 23:00, Multikino Galaxy, Retrospektywa – Walter Ruttmann
- 21:00 - 01:00, Český film, Český film: Kino faktu według …, Ben Affleck , Steven Spielberg
- In der Nacht 7'